Η
κλιματική κρίση που λαμβάνει χώρα σε παγκόσμιο επίπεδο και τα ακραία φαινόμενα
καταστροφών, ιδιαίτερα εκείνα που σχετίζονται με πλημμύρες, έχουν κινητοποιήσει
την παγκόσμια κοινότητα στην αναγκαιότητα της λήψης μέτρων αντιμετώπισης, η
εφαρμογή των οποίων επιτυγχάνεται αφενός με την επιστημονική καταγραφή και ανάλυση
των φαινομένων και την προετοιμασία έναντι των συνεπειών τους και αφετέρου με
την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού.

Ένας
σημαντικός τομέας -εκτός των άλλων- που δέχεται έντονα τις συνέπειες αυτών των
ακραίων εκδηλώσεων πλημμυρών είναι τα πολιτιστικά μνημεία. Στην Περιφέρεια
Ηπείρου υπάρχουν πολλά πέτρινα τοξωτά γεφύρια ως αποτέλεσμα του έντονου
ανάγλυφου και του πολυσχιδούς διαμελισμού του υδρογραφικού δικτύου, που
αποτελούν αρχιτεκτονικά κηρυγμένα μνημεία εξαιρετικής αισθητικής και συνιστούν
τμήμα της πολιτιστικής ταυτότητας της περιοχής. Σημειώνουμε ότι μόνο εντός των
ορίων του Γεωπάρκου Βίκου- Αώου υπάρχουν 65 μονότοξα, δίτοξα και τρίτοξα
πέτρινα γεφύρια.

Το
Γεωπάρκο Βίκου- Αώου με αφορμή την Διεθνή Ημέρα που είναι αφιερωμένη στη «Μείωση των
Κινδύνων από τις Φυσικές Καταστροφές» (International Day of Disaster Risk Reduction) (13 Οκτωβρίου), που εορτάζεται από το
Ευρωπαϊκό και το Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων καθώς και από την UNESCO, πραγματοποίησε την εβδομάδα 7-13 Οκτωβρίου πεζοπορία σε δυο διαδρομές
εντός του Γεωπάρκου Βίκου- Αώου με σκοπό την ευαισθητοποίηση του κοινού στην
αναγκαιότητα της μείωσης των κινδύνων από τις φυσικές καταστροφές. Φέτος (2020),
το σύνθημα για την ημέρα αυτή είναι ότι πρέπει, εντός της δεκαετίας που
διανύουμε και έως το 2030, να υπάρξει σημαντική αύξηση του αριθμού των χωρών σε
παγκόσμιο επίπεδο που εφαρμόζουν εθνικές και τοπικές στρατηγικές για την μείωση
των κινδύνων από τις φυσικές καταστροφές.

Οι διαδρομές που επιλέχτηκαν για το γεγονός αυτό στο Γεωπάρκο Βίκου-
Αώου ήταν το μονοπάτι «Σκάλα Βίτσας- γεφύρια Μίσιου και  Νούτσου- Κόκορου» καθώς και εκείνο στο
φαράγγι του Βοϊδομάτη από τη γέφυρα της Κλειδωνιάς προς τη γέφυρα Παπίγκου. Με
αφορμή το ερευνητικό πρόγραμμα της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών
και Μεταλλευτικών Ερευνών, που αφορά την επιτόπια εξέταση των γεφυριών της
Ηπείρου που είναι ευάλωτα σε πλημμυρικά φαινόμενα, οι συμμετέχοντες
ενημερώθηκαν από το γεωλόγο Δρ. Παναγιώτη Πάσχο, για τους κινδύνους που
αντιμετωπίζουν τα γεφύρια καθώς και τους παράγοντες εκείνους που δρουν
προσθετικά θετικά ή αρνητικά (π.χ. παρουσία ή όχι παραποτάμιας βλάστησης) στις
πιθανές καταστροφές. Στις εκδηλώσεις συμμετείχαν στελέχη της Αναπτυξιακής
Ηπείρου ΑΕ, που είναι ο φορέας διαχείρισης του Γεωπάρκου, καθηγητές και
συνεργάτες του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (Εργαστήριο Γεωγραφικής και
Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης), γεωλόγοι της ΕΑΓΜΕ- ΠΜ Ηπείρου, στελέχη του ΚΠΕ
Κόνιτσας και εκπαιδευτικοί του Γυμνασίου Κόνιτσας.

Την εβδομάδα 5-9 Οκτωβρίου 2020
έλαβαν χώρα στοχευμένες επισκέψεις εργασίας από διεπιστημονική ομάδα
εξειδικευμένων στελεχών ποικίλλων φορέων σε κομβικές θέσεις του Γεωπάρκου Βίκου-
Αώου με σκοπό την καταγραφή και ανάλυση στοιχείων για την ανάπτυξη πολυσύνθετου
εκπαιδευτικού υλικού για το Γεωπάρκο Βίκου- Αώου.

Συγκεκριμένα την Τετάρτη 7/10 η
ομάδα εργασίας πραγματοποίησε τη διαδρομή «Βίτσα- Σκάλα Βίτσας- γεφύρι Κόκκορη»
και την Πέμπτη 8/10 τη διαδρομή «Πέτρινη γέφυρα Κλειδωνιάς- Άγιοι Ανάργυροι
στον Βοϊδομάτη». Σημειώνουμε ότι η μεν πρώτη διαδρομή είναι χαρακτηρισμένη ως
γεωδιαδρομή, η δε δεύτερη ως θεματική ερμηνευτική διαδρομή του Γεωπάρκου.

Η Αναπτυξιακή Ηπείρου ΑΕ, στο
πλαίσιο της προγραμματικής σύμβασης με την Περιφέρεια Ηπείρου υλοποιεί -μεταξύ
των άλλων- με τη συνεργασία του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων την ανάπτυξη ενός
σύνθετου ειδικού εκπαιδευτικού πακέτου για μαθητές με θέμα την ανάλυση και παρουσίαση
των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του Γεωπάρκου Βίκου- Αώου (γεωλογία, φύση,
πολιτισμός). Απώτερος στόχος είναι το υλικό αυτό να αποτελεί ένα βασικό
εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών αφενός του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
 Κόνιτσας και αφετέρου οποιουδήποτε
σχολείου στην Ελλάδα επιθυμεί να επισκεφτεί φυσικά ή διαδικτυακά την περιοχή
του Γεωπάρκου.

Επιπλέον, με αφορμή την ένταξη -κατόπιν
πρωτοβουλίας της Αναπτυξιακής Ηπείρου ΑΕ- του Γυμνασίου Κόνιτσας -του μοναδικού
Γυμνασίου που βρίσκεται εντός του Γεωπάρκου Βίκου Αώου- στο πρόγραμμα Erasmus μαζί
με ένα αντίστοιχο σχολείο της Γερμανίας (Γυμνάσιο Bad Berleburg) που βρίσκεται σε
μια παρόμοια από φυσικό κάλλος περιοχή  (Sauerland Rothaargebirge Nature Park),
θα λάβει χώρα σύντομα μια πιλοτική εφαρμογή των δραστηριοτήτων του
εκπαιδευτικού πακέτου στο πεδίο.

Η διεπιστημονική ομάδα αποτελούνταν
από τον κ. Γαβριλάκη Κων/νο, Επίκουρο καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (Εργαστήριο
Γεωγραφικής και Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Παιδαγωγικού Τμήματος) με τους
συνεργάτες του, καθώς επίσης από τον κ. Πάσχο Παναγιώτη Δρ Γεωλόγο από την
Ελληνική Αρχή Γεωλογικών & Μεταλλευτικών Ερευνών, τον κ. Φίλιππο Καραμπίνα
Διευθυντή του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κόνιτσας και άλλα στελέχη του
ΚΠΕ, την κα Βανέσα Μπόζιου καθηγήτρια του Γυμνασίου Κόνιτσας  και τους κ. Χαρητάκη Παπαϊωάννου Δρ Βιολόγο
και κα Γεωργία Κιτσάκη Ιστορικό- Αρχαιολόγο MSc από την Δομή του Γεωπάρκου Βίκου Αώου
(Αναπτυξιακή Ηπείρου ΑΕ).

Πρόγραμμα Erasmus με την υποστήριξη του
Γεωπάρκου Βίκου- Αώου: «Δυο σχολεία από δυο διαφορετικές χώρες συνεργάζονται
και μαθαίνουν για το περιβάλλον του τόπου τους»

Την Παρασκευή 2/10/2020 έλαβε
χώρα η εναρκτήρια διαδικτυακή συνάντηση  της
πρότασης του έργου με τίτλο “Προστασία του περιβάλλοντος στο Φυσικό Πάρκο Sauerland- Rothaargebirge και στο Γεωπάρκο Βίκου-
Αώου» στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus. Το έργο αφορά την σε βάθος κατανόηση του φυσικού
περιβάλλοντος και της ανάγκης προστασίας του σε δυο περιοχές υψηλής
περιβαλλοντικής σημασίας που είναι για μεν την Ελλάδα το Γεωπάρκο Βίκου- Αώου
για δε τη Γερμανία το Φυσικό Πάρκο Sauerland- Rothaargebirge.
Στο έργο, ο φάκελος του οποίου υποβλήθηκε τον περασμένο Μάρτιο και εγκρίθηκε
τον Σεπτέμβριο, συμμετέχουν δύο σχολεία, ένα από την Ελλάδα και ένα από τη
Γερμανία και συγκεκριμένα το Γυμνάσιο Κόνιτσας του ομώνυμου Δήμου και το
Γυμνάσιο του Bad Belenburg
στο Δήμο Wittgenstein της Νότιας Βεστφαλίας. Και τα δύο σχολεία βρίσκονται εντός
του γεωπάρκου ή του φυσικού πάρκου αντίστοιχα.

Δυο ομάδες μαθητών (μία από κάθε
χώρα) θα διερευνήσουν τις αξίες του τόπου τους αλλά και της άλλης περιοχής, θα
δουν, θα συγκρίνουν, θα προβληματιστούν και θα βγάλουν τα δικά τους
συμπεράσματα για την διαχείριση και προστασία του περιβάλλοντος (τοπίο,
βιοποικιλότητα, γεωποικιλότητα, προστασία σπάνιων ειδών πανίδας- χλωρίδας κά).

Βασική παράμετρος του έργου είναι
η συνεργασία τόσο μεταξύ των μαθητών όσο και των καθηγητών τους, αλλά και των
συνεργαζόμενων υποστηρικτικών φορέων της σύνταξης της πρότασης και υλοποίησης
του έργου: της Αναπτυξιακής Ηπείρου ΑΕ ως φορέας διαχείρισης του Γεωπάρκου
Βίκου- Αώου και του φορέα διαχείρισης του Φυσικού Πάρκου Sauerland- Rothaargebirge. 

Η έγκριση της πρότασης έρχεται ως
αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας των δύο παραπάνω φορέων που άρχισε πριν από
μερικά χρόνια με την ανταλλαγή επισκέψεων εργασίας από και προς τις δύο
πλευρές. Στις αποστολές αυτές, που αποσκοπούσαν στη διερεύνηση των ευρύτερων
δυνατοτήτων συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών, οι περιοχές των οποίων έχουν
αρκετά όμοια χαρακτηριστικά, συμμετείχαν εξειδικευμένα στελέχη των αντίστοιχων
φορέων και υλοποιήθηκαν με την υποστήριξη της Ελληνο-Γερμανικής Συνέλευσης.

Στη διαδικτυακή συνάντηση της
2/10/2020 συμμετείχαν οι καθηγητές των δύο σχολείων (Γυμνάσιο Κόνιτσας και Γυμνάσιο
Bad Belenburg), στελέχη της
Αναπτυξιακής Ηπείρου ΑΕ- Γεωπάρκο Βίκου Αώου και του ΦΔ του Φυσικού Πάρκου Sauerland- Rothaargebirge καθώς και εκπρόσωπος του
ΚΠΕ Κόνιτσας.